شرکت‌‌‌‌های سرمایه‌گذاری ویژه جایگزین سبد سهام شدند

شرکت‌‌‌‌های سرمایه‌گذاری ویژه جایگزین سبد سهام شدند
شورای بورس با تصویب آیین‌نامه نحوه پذیرش شرکت‌‌‌‌های سرمایه‌گذاری ویژه راه را برای حضور سبدهای سهام یا Mutual fund در قالب تشکیل این شرکت‌‌‌‌های سرمایه‌گذاری گشود.
شرکت‌‌‌‌های سرمایه‌گذاری ویژه که بلافاصله قابلیت پذیرش در بورس را دارند برای اولین بار در آیین‌نامه جدید معاملات بورس تعریف شده‌اند.
در اولین جلسه شورای بورس که هفته گذشته با ریاست وزیر امور اقتصادی و دارایی برگزار شد، نحوه پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری ویژه به تصویب شورا رسیده و با این اقدام عملا شورای بورس برای جلوگیری از تاخیر بیشتر در روند تشکیل سبد سهام گروه جدیدی از شرکت‌ها را در بورس می‌پذیرد که کارآیی مشابه سبدهای سهام یا Mutual fund دارند.
در طول سال جاری دبیر کل و دیگر مدیران بورس تلاش فراوانی برای معرفی سبد سهام به منظور کاهش ریسک سرمایه‌گذاران تازه کار به عمل آوردند، که این امر به‌رغم پیشرفت‌‌‌‌های اولیه در ایجاد این ابزار و تدوین اولیه آیین‌نامه‌های آن در شهریور ماه به تصویب مشروط شورای بورس رسید. تصویبی که به نوعی تعبیر به بستن پرونده این طرح بود.
شورای بورس در آن زمان و تحت نظارت رییس کل بانک مرکزی، اجرای آیین‌نامه‌ سبد سهام را به استعلام شورا از نهادهای ذی‌ربط مبنی بر این که آیا شورای بورس‌ اختیار ابزار سازی مالی را دارد یا نه؟ مشروط کرد. رقم خوردن این شرایط برای سبد سهام از سوی برخی از کارشناسان بازار ناشی از رقابت‌های سنتی بازار پول و بازار سرمایه کشور قلمداد شد و برخی معتقد بودند بانک‌‌‌ها با نگرانی از خروج احتمالی سپرده‌های مردمی با هدف خرید سبدهای سهام که سود علی‌الحساب آنها تقریبا با سود سپرده‌های بانکی منطبق بود مانع از تشکیل سبد سهام شدند.
این روند موجب شد دکتر عبده‌، دبیر کل بورس تلاش جدیدی را برای بهره‌گیری از آیین‌نامه‌های موجود بورس جهت راه‌اندازی سبد سهام استفاده کنند و به این ترتیب با همکاری مرکز توسعه و تحقیقات بازار سرمایه شکل خاصی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری تعریف شدند که عملا فاقد سود علی‌الحساب بودند. شورای بورس هفته گذشته در اولین جلسه خود پس از تفکیک بازار سرمایه پول که به ریاست سید صفدر حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی برگزار شد، ‌آیین‌نامه پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری ویژه را که در آن قید برگزاری حداقل یک مجمع و روند سودآوری در دو سال گذشته در آن وجود نداشت به تصویب رساند. شورا همچنین در تعریف فعالیت‌های این شرکت‌ها خاطرنشان کرد: همواره باید 100درصد از منابع شرکت‌ را به سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق مشارکت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و اوراق مشارکت مورد تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سپرده‌های بانکی تخصیص دهد.
متن کامل آیین‌نامه پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری ویژه به شرح زیر است:
1-در هنگام پذیرش و درج و تا زمانی که نام شرکت سرمایه‌گذاری در فهرست نرخ‌های بورس درج است، همواره باید 100درصد از منابع شرکت را با توجه به بند 1 شرایط عمومی این مصوبه، به سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق مشارکت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و اوراق مشارکت مورد تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سپرده‌های بانکی تخصیص دهد.
تبصره- منظور از منابع، مجموع حقوق صاحبان سهام، بدهی‌های بلند‌مدت اعم از تسهیلات دریافتی و غیره می‌باشد.
2-پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری ویژه، بدون در نظر گرفتن بند 4 مواد 2 و 4 انجام خواهد شد. بندهای مربوط به پذیرش شرکت‌های عادی در بورس که بر مبنای آن شرکت‌ها تنها پس از گذشت زمانی خاص از تشکیل شرکت و سودآوری آنها در دو سال گذشته شانس پذیرش در بورس را می‌یابند.
3- این شرکت‌ها نباید بیش از 5درصد منابع خود را به مصرف خرید سهام یک شرکت برسانند، مضافا این که سرمایه‌گذاری در هر شرکت سرمایه‌پذیر از 5 درصد سرمایه شرکت سرمایه‌پذیر بیشتر نباشد.
تبصره- شرکت‌های سرمایه‌گذاری موظف‌اند در صورت رساندن میزان سرمایه‌گذاری خود در شرکت‌های سرمایه‌پذیر به سقف‌های فوق، مراتب را به سازمان بورس اعلام نمایند.
4- حداقل 2 نفر از اعضای هیات‌مدیره ‌بایستی دارای سوابق علمی و تجربی مالی باشند.
5- مدیرعامل و هیچ‌یک از اعضای هیات‌مدیره شرکت، نمی‌توانند عضو هیات‌مدیره یا مدیرعامل هیچ‌یک از شرکت‌های سرمایه‌پذیر باشند.(دنیای اقتصاد 22/12/83 )