در راستای اجرای قانون بازار اوراق بهادار ،آیین نامه اجرایی قانون بازار اوراق
بهادار جمهوری اسلامی ایران به تصویب شورای عالی بورس اوراق بهادار رسید.
به گزارش بورس نیوز به نقل ازروابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان بورس اوراق بهادار،
در راستای اجرای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه سال
1384 مجلس شورای اسلامی، این آیین‌نامه تحت عنوان "آیین‌نامه اجرایی قانون بازار
اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران" که از این پس به اختصار آیین‌نامه اجرایی نامیده
می‌شود در تاریخ 20 شهریور 1385 به تصویب شورای‌عالی بورس و اوراق بهادار رسید.
بر این اساس متن این آیین نامه به شرح زیر است:
ماده 1- اصطلاحات و واژه‌های اختصاری تعریف شده در ماده یک قانون بازار اوراق
بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه 1384، در این آیین‌نامه نیز به همان مفاهیم
به کار برده می‌شوند. سایر اصطلاحاتی که در این آیین‌نامه به کار رفته است، دارای
معانی زیر می‌باشند:
1- قانون: منظور قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه سال
1384 مجلس شورای اسلامی است.
2– نهادها و تشکل‌های تحت نظارت: کلیه نهادها و تشکل‌هایی که براساس قانون، مجوز
تأسیس یا فعالیت خود را از شورا یا سازمان دریافت نموده باشند از قبیل بورس‌ها،
بازارهای خارج از بورس، کانون‌ها، بازارهای مشتقه، بورس‌های کالایی، شرکت‌های
سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و نهادهای مالی.
ماده 2 – پس از پذیرش اوراق بهادار براساس ماده 30 قانون، معاملات آن در هر بورس
براساس مقرراتی خواهد بود که به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده 3- بورس‌ها، کانون‌ها، بازارهای خارج از بورس و شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی
اوراق بهادار و تسویه وجوه، تشکل خودانتظام محسوب می‌شوند. سایر تشکل‌های خودانتظام
توسط شورا تعریف می‌شوند.
ماده 4- شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، شرکت‌های مادر
(هلدینگ) و سبدگردان‌ها از مصادیق نهاد مالی محسوب می‌شوند.
ماده 5– بازارهای مشتقه، بازارهای خارج‌از بورس و بورس‌های کالایی از مصادیق بورس
محسوب می‌شوند.
ماده 6– شورا مرجع تعیین و تصویب مصادیق "اوراق بهادار قابل معامله" موضوع بند 24
ماده 1 قانون است. سازمان از انتشار و/یا معامله اوراقی که هنوز در زمره اوراق
مذکور قرار نگرفته‌اند تا اتمام بررسی‌ها و اعلام نظر شورا جلوگیری می‌کند. مقررات
لازم در این خصوص به پیشنهاد هیأت مدیره سازمان به تصویب شورا خواهد رسید.
ماده 7- چگونگی تشکیل، رسمیت‌یافتن و اداره جلسات شورا، تصمیم‌گیری و ابلاغ مصوبات
آن طبق آیین‌نامه داخلی خواهد بود که به تصویب شورا می‌رسد.
ماده 8– سازمان باید نشان، مهر و یک نشریه ویژه داشته باشد. انتشار این نشریه با
رعایت مقررات یکسال پس از شروع فعالیت سازمان با درج موارد زیر الزامی است.
1- مقررات و ضوابط مربوط به بازار اوراق بهادار با ذکر تاریخ تصویب، مرجع یا مراجع
تصویب کننده و تاریخ لازم‌الاجرا شدن آنها.
2- مجوزهای صادر، لغو یا تعلیق شده توسط ارکان بازار اوراق بهادار به همراه سایر
اطلاعاتی که در این زمینه مطابق مقررات باید به اطلاع عموم برسد.
3- مشخصات اوراق بهادار ثبت شده نزد سازمان،
4- آراء یا اجرائیه‌های صادره سازمان، هیأت داوری، و یا احکام قطعی دادگاه‌ها و
سایر مراجع قانونی در خصوص بازار اوراق بهادار، مگر این که هیأت مدیره نشر آنها را
مغایر مصالح بازار تشخیص دهد.
5– هرگونه تغییر در اساسنامه، نشانی مرکز اصلی، نام و محل شعب و دفاتر سازمان.
6– مشخصات مؤسسه‌های حسابرسی معتمد سازمان.
7– سایر اموری که به تشخیص سازمان انتشار آنها در نیل به اهداف سازمان مؤثر باشد.
تبصره: سازمان مکلف است، حداکثر ظرف مدت 2 سال از شروع فعالیت، اقدام به راه‌اندازی
یک پایگاه الکترونیکی نماید که حداقل حاوی موارد مذکور در این ماده باشد.
ماده 9– ناشران و نهادها و تشکل‌های تحت نظارت سازمان موظفند مقررات و ضوابطی را که
سازمان درخصوص نشر اطلاعات و تبلیغات مربوط به اوراق بهادار وضع می‌نماید رعایت
کنند.
ماده 10– به منظور حفظ استقلال و اطمینان از کیفیت کار ارزشیابان، تحلیلگران مالی و
حسابرسان معتمد سازمان که خدمات حرفه‌ای در بازار اوراق بهادار ارائه می‌دهند
سازمان ضوابط و مقررات لازم را تهیه و جهت تصویب به شورا ارائه می‌نماید.
ماده 11– راهکارها، ضوابط و مقررات مربوط به عملیات بانکی که معاملات اوراق بهادار
و تسویه وجوه ناشی از معاملات را تسهیل می‌نماید، به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا
می‌رسد. مصوبات شورا جهت اجرا به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ابلاغ و بانک
مرکزی موظف است در چهارچوب اختیارات قانونی و مقررات بانکی خود ترتیبات اجرای
مصوبات شورا را فراهم نماید.
ماده 12– وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات مکلف است زیر ساخت‌های فنی و مخابراتی
مورد نیاز جهت توسعه بازار اوراق بهادار را که به درخواست سازمان به تصویب شورا
رسیده باشد، ظرف مدت حداکثر یکسال ایجاد نماید. گزارش عملکرد و برنامه‌های مذکور
توسط این وزارتخانه به هیأت دولت ارسال می‌گردد.
ماده 13– به منظور ایجاد هماهنگی لازم در بازار اوراق بهادار و همکاری با سایر
نهادهای سیاست‌گذاری و نظارتی موضوع بند 12 ماده 7 قانون، کلیه کمیسیون‌ها،
کمیته‌ها و شوراهائی که به موجب قوانین و مقررات خاص تشکیل شده یا می‌شوند از قبیل
کمیسیون اقتصادی دولت، شورای اقتصاد و امثال آن، موظفند در مواردی که تصمیم‌گیری
درخصوص اوراق بهادار کشور و یا هرگونه سرمایه‌گذاری یا ایجاد تغییر و تحول در بازار
اوراق بهادار در دستور کار آنها باشد، از رییس سازمان جهت حضور در جلسات تصمیم‌گیری
دعوت نمایند.
ماده 14- مقررات مربوط به سرمایه‌گذاری اشخاص خارجی در بورس و نحوه نظارت بر آن
موضوع بند 14 ماده 7 قانون به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده 15– طبقه‌بندی اطلاعات محرمانه و تعیین دسترسی اشخاص به آن به موجب مقرراتی
است که به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده 16– دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار و کالاها از جمله اوراق بهادار معاف از
ثبت، و کلیه ضوابط و مقررات مورد نیاز بورس‌ها و نهادهای مالی به تصویب سازمان
می‌رسد.
تبصره: پذیرش اوراق بهادار و کالاهایی که قبل از لازم‌الاجرا شدن قانون منتشر شده
یا در بورس‌ها پذیرفته شده‌اند، براساس دستورالعملی که به تصویب سازمان می‌رسد،
مجاز خواهد بود.
ماده 17- در اجرای ماده 35 قانون، هیأت مدیره بورس مکلف است براساس دستورالعملی که
به تصویب سازمان می‌رسد به تخلفات انضباطی کارگزاران، کارگزار/معامله‌گران،
بازارگردانان، ناشران و سایر اعضای بورس رسیدگی کند. یک نسخه از آرای صادر شده در
مورد تخلفات انضباطی یاد شده باید حداکثر ظرف 3 روز پس از صدور به سازمان ارسال
شود.
تبصره- به تخلفات مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره بورس در هیأت‌مدیره سازمان رسیدگی
می‌شود.
ماده 18– مصادیق اقداماتی که نوعاً منجر به ایجاد ظاهری گمراه‌کننده از روند
معاملات اوراق بهادار یا ایجاد قیمت‌های کاذب یا اغوای اشخاص به انجام معاملات
اوراق بهادار می‌شوند، به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده 19– نحوه ارائه گزارش موضوع تبصره 2 ماده 46 "قانون" مطابق دستورالعملی خواهد
بود که به تصویب سازمان می‌رسد.
ماده 20– در اجرای ماده 58 "قانون"، بورس‌های کالایی مشمول مفاد "قانون" و
آئین‌نامه اجرایی در مورد بورس‌ها می‌باشند.